W czasach, gdy dane stanowią nową walutę, cyberbezpieczeństwo przestaje być opcją — staje się koniecznością. Rosnące zagrożenia, takie jak ataki APT, phishing, DDoS czy ransomware, wymuszają na firmach podjęcie zdecydowanych kroków. Unia Europejska odpowiada na te wyzwania nowymi regulacjami – dyrektywą NIS2 i rozporządzeniem DORA. Marcin Marczewski, CEO Resilia i architekt cyberodporności, podpowiada jakie rozwiązania wdrożyć, aby zapewnić zgodność z przepisami i wzmocnić bezpieczeństwo cyfrowe organizacji.
Dyrektywa NIS2 oraz rozporządzenie DORA otwierają nowy rozdział w polityce bezpieczeństwa cyfrowego UE. Dla szerokiego spektrum firm i organizacji regulacje te mogą okazać się przełomem na miarę RODO. Szczególnie dla tych, których przepisy wcześniej nie obejmowały, jak i tych, które do tej pory nie przywiązywały wystarczającej uwagi do kwestii cyberbezpieczeństwa. Dla wszystkich jednak stanowią szansę na zbudowanie silniejszej kultury bezpieczeństwa.
Zbliżające się terminy wdrożenia regulacji skłaniają przedsiębiorstwa do szybkiego działania. Te, które nie przygotują się na czas, muszą liczyć się z poważnymi konsekwencjami, w tym z wysokimi karami finansowymi.
Dyrektywa NIS2 – więcej niż tylko aktualizacja
NIS2 (Network and Information Security 2), będąca aktualizacją dyrektywy NIS z 2016 roku, obejmuje podmioty publiczne oraz prywatne, których działalność jest kluczowa dla funkcjonowania społeczeństwa i gospodarki. Dotyczy sektorów takich jak energetyka, transport, opieka zdrowotna, administracja publiczna czy gospodarowanie odpadami (które, zgodnie z przyjętymi kryteriami, podzielono na podmioty kluczowe i ważne).
Podmioty te będą musiały wdrożyć nowe obowiązki w zakresie analizy i zarządzania ryzykiem, opracowywania polityk i planów ciągłości działania, zabezpieczania łańcuchów dostaw oraz raportowania incydentów.
Termin implementacji wymagań w Unii Europejskiej mija 17 października 2024 roku. W Polsce wprowadzenie dyrektywy NIS2 wiąże się z koniecznością nowelizacji ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa (KSC). Obecnie trwają prace legislacyjne nad nową wersją ustawy.
Rozporządzenie DORA – cyfrowa odporność operacyjna sektora finansowego
Rozporządzenie DORA (Digital Operational Resilience Act) to kolejny filar unijnej strategii wzmacniania cyberbezpieczeństwa. DORA koncentruje się na zwiększeniu cyfrowej odporności operacyjnej sektora finansowego, nakładając na niego obowiązki w zakresie zarządzania ryzykiem ICT, testowania cyberodporności czy współpracy z dostawcami usług ICT.
Wśród podmiotów objętych regulacjami znajdują się między innymi banki, firmy inwestycyjne, instytucje płatnicze, firmy ubezpieczeniowe, a także nowoczesne przedsiębiorstwa takie jak fintechy. DORA obejmuje również dostawców usług ICT, którzy świadczą usługi na rzecz instytucji finansowych, co podkreśla znaczenie bezpieczeństwa całego łańcucha dostaw w sektorze finansowym.
Różnice w wymogach, ale podejście to samo
Pomimo różnic w szczegółowych wymogach NIS2 i DORA, doświadczenie zdobyte przy realizacji projektów w Resilia pokazuje, że proces wdrażania zaleceń ma wiele wspólnych elementów.
Kluczem do sukcesu jest holistyczne podejście uwzględniające wszystkie aspekty cyberbezpieczeństwa, a nie tylko te bezpośrednio wymienione w przepisach. Oznacza to, że przedsiębiorstwa powinny skupić się na budowaniu kompleksowego systemu ochrony, obejmującego między innymi analizę ryzyka, zarządzanie podatnościami, bezpieczeństwo łańcucha dostaw, procedury reagowania na incydenty oraz edukację pracowników.
Wdrożenie NIS2 i DORA – szansa, a nie tylko obowiązek
Ważne jest, aby organizacje nie traktowały wdrażania wymogów NIS2 i DORA jako zwykłego „odhaczania” punktów na liście kontrolnej. Zamiast tego, powinny skoncentrować się na zrozumieniu istoty tych regulacji i ich znaczenia dla długoterminowego bezpieczeństwa oraz odporności przedsiębiorstwa. Warto spojrzeć na nie jako na szansę, a nie tylko jako na kolejny obowiązek.
Poprawa cyberbezpieczeństwa to inwestycja, która może przynieść wymierne korzyści, takie jak:
- Zwiększenie zaufania – klienci i partnerzy biznesowi coraz częściej zwracają uwagę na poziom cyberbezpieczeństwa organizacji, z którymi współpracują. Wdrożenie NIS2 i DORA może być sygnałem, że firma poważnie traktuje kwestie bezpieczeństwa, co może przełożyć się na zwiększenie zaufania i lojalności klientów.
- Poprawa efektywności – dobrze zaprojektowany system cyberbezpieczeństwa może przyczynić się do poprawy efektywności operacyjnej przedsiębiorstwa. Na przykład centralizacja zarządzania logami bezpieczeństwa może ułatwić wykrywanie anomalii i podejrzanych aktywności, co przyspiesza reakcję na potencjalne zagrożenia.
- Ochrona przed stratami – cyberataki mogą prowadzić do poważnych strat finansowych, utraty danych, a nawet przestojów w działalności. Implementacja NIS2 i DORA może znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia takich incydentów, a w przypadku ich materializacji, ułatwić szybką reakcję i minimalizację strat.
Planowanie i stosowanie sprawdzonych metod w implementacji wymagań
Proces dostosowawczy może wydawać się skomplikowany i wymagający sporego zaangażowania oraz specjalistycznej wiedzy. Jednak dzięki odpowiedniemu planowaniu i stosowaniu sprawdzonych metodologii można skutecznie osiągnąć zgodność z przepisami.
Warto w tym celu skorzystać z pomocy ekspertów, którzy nie tylko przeprowadzą szczegółową analizę ryzyka i opracują strategię bezpieczeństwa, ale również pomogą w doborze adekwatnych narzędzi i technologii. Dodatkowo zadbają o odpowiednie przygotowanie pracowników do radzenia sobie z wyzwani w obszarze zagrożeń cyfrowych.
Praktyczne wskazówki dotyczące wdrożenia NIS2 i DORA od ekspertów Resilia
- Przeprowadź analizę ryzyka – dokładna analiza ryzyka to podstawa skutecznego zarządzania cyberbezpieczeństwem. Zidentyfikuj najważniejsze aktywa i zagrożenia, oceń ich wpływ na działalność firmy i wdróż odpowiednie środki zaradcze.
- Zadbaj o bezpieczeństwo łańcucha dostaw – współpraca z dostawcami usług ICT wiąże się z ryzykiem naruszenia bezpieczeństwa. Dokładnie weryfikuj dostawców, monitoruj ich działalność i wprowadź odpowiednie zabezpieczenia w umowach.
- Opracuj procedury obsługi incydentów – opracuj szczegółowe procedury, przeprowadzaj regularne szkolenia i ćwicz reakcję na potencjalne zagrożenia.
- Inwestuj w rozwiązania technologiczne – nowoczesne narzędzia i technologie mogą znacząco zwiększyć poziom cyberbezpieczeństwa Twojej firmy. Wybieraj sprawdzone rozwiązania, które odpowiadają Twoim potrzebom i możliwościom finansowym.
- Podnoś świadomość pracowników – ludzie są często najsłabszym ogniwem w systemie bezpieczeństwa. Edukuj swoich pracowników w zakresie cyberhigieny, ucz ich rozpoznawania zagrożeń i reagowania na nie.
Jeśli nie boisz się cyberzagrożeń, to zwróć uwagę na kary
Nieprzestrzeganie przepisów NIS2 i DORA może skutkować poważnymi karami finansowymi. W przypadku dyrektywy NIS2 podmioty kluczowe mogą zostać obciążone sankcjami do 10 milionów euro lub 2% ich rocznych obrotów. Podmioty ważne mogą natomiast spotkać się z grzywnami do 7 milionów euro lub 1,4% rocznego obrotu.
Rozporządzenie DORA wprowadza kary finansowe proporcjonalne do skali naruszenia, które mogą osiągnąć poziom do 10% rocznego obrotu instytucji finansowej. Ponadto kluczowi dostawcy usług ICT mogą zostać ukarani grzywną do 1% średniego dziennego globalnego obrotu za każdy dzień naruszenia regulacji.
W obliczu tak wysokich sankcji inwestycja w cyberbezpieczeństwo staje się nie tylko obowiązkiem, ale i strategicznym wyborem, który może ochronić firmę przed poważnymi stratami finansowymi.
Kilka słów na koniec
Dostosowanie do wymagań dyrektyw NIS2 i DORA to nie tylko kwestia formalnej zgodności. To przede wszystkim strategiczna inwestycja w bezpieczeństwo i stabilność operacyjną przedsiębiorstwa. Staranne planowanie, implementacja zaawansowanych technologii oraz edukacja pracowników są kluczowe dla efektywnej ochrony przed cyberzagrożeniami i uniknięcia surowych sankcji.
W procesie dostosowania do nowych regulacji, wsparcie specjalistów z dziedziny cyberbezpieczeństwa jest nieocenione. Resilia, jako ekspert w obszarze bezpieczeństwa cyfrowego, ochrony danych i systemów w pełni zadba o zgodność Twojej firmy z NIS2 i DORA oferując:
- Audyty zgodności (weryfikacja systemu informacyjnego i pozostałych rozwiązań z NIS2 i DORA)
- Wdrożenie kompleksowych rozwiązań z zakresu zarządzania cybrebezpieczeństwem, ryzykiem i ciągłością działania
- Implementację technicznych mechanizmów i środków zwiększających odporność na cyberataki
- Realizację działań umożliwiających sprawną obsługę cyberincydentów i przygotowanie procedur ich zgłaszania
- Opracowania niezbędnej dokumentacji
- Programy podnoszenia świadomości cyberbezpieczeństwa i przeprowadzenie szkoleń
Autor: Marcin Marczewski, CEO Resilia i architekt cyberodporności
Skontaktuj się z zespołem Resilia, aby otrzymać spersonalizowany plan działań: kontakt@resilia.pl
Więcej informacji o usługach: