Większość z nas słyszała o finansowym wykorzystywaniu osób starszych. W lokalnych mediach pojawiają się historie o opiekunach okradających swoich podopiecznych w ich domach. Zdarza się, że oszuści dzwonią do samotnych seniorów i namawiają ich do przekazania pieniędzy. Słyszymy też o oszustwach matrymonialnych w internecie. Ale czy naprawdę zdajemy sobie sprawę ze skali problemu, jakim na całym świecie jest wyłudzanie pieniędzy od bezbronnych osób starszych?

Jak duży jest to problem? Według AARP (organizacji wspierającej osoby starsze), osoby w wieku 60 lat i starsze tracą rocznie ok. 28,3 miliarda dolarów w wyniku oszustw finansowych. Inny raport, opublikowany przez Forbes i TrueLink Financial w 2015 r., podawał jeszcze wyższą kwotę — 36,48 miliarda dolarów rocznie.

Wiemy z wielu źródeł, że te kradzieże są w ogromnej mierze niedostatecznie zgłaszane. Oznacza to, że wiele przypadków nigdy nie trafia do opieki społecznej ani organów ścigania, a co za tym idzie — nie jest ściganych. Oszuści nadal oszukują, a złodzieje uchodzą bezkarnie.

Co robimy, aby powstrzymać te nadużycia?

Rząd, organizacje non-profit i instytucje wspierające seniorów nieustannie próbują przeciwdziałać takim praktykom, ostrzegając i edukując konsumentów. Skupiają się na najbardziej narażonej grupie: osobach powyżej 60. roku życia. Niestety, mimo tych wysiłków, coraz nowsze raporty sugerują, że problem narasta, a nie maleje.

Sprawdź też: Kamery AI firmy Flock obserwują samochody w USA. Wkrótce staną się znacznie potężniejsze

Dlaczego edukacja samych seniorów często nie wystarcza

Przeciętny starszy człowiek raczej nie odwiedza strony Federalnej Komisji Handlu (lub podobnej w swoim kraju), aby zapoznać się z najnowszymi oszustwami i sposobami ich unikania.

A przecież strona ta dostarcza wartościowych informacji o oszustwach związanych z pomocą techniczną, fałszywymi inwestycjami, podszywaniem się pod firmy czy oszustwami miłosnymi. Problem w tym, że ci, którzy najbardziej potrzebują tej wiedzy, najczęściej jej nie widzą.

Kto powinien bardziej uważać? U osób starszych może z czasem pojawiać się zanik pamięci. Na początku bywa subtelny. Ale nawet drobne ubytki pamięci sprawiają, że seniorzy stają się bardziej podatni na oszustwa. Rodziny często nie dostrzegają związku. Nie zdają sobie sprawy, że samotny, społecznie wyizolowany starszy rodzic z pierwszymi oznakami demencji jest idealnym celem dla oszustów. Ci ludzie wiedzą, jak ich znaleźć. Kupują listy z imionami i danymi kontaktowymi. Wysyłają e-maile, wykonują telefony. To zorganizowany biznes, w którym pracują opłacani, wyszkoleni ludzie od czarnej roboty.

Drogie rodziny: zwracajcie uwagę. Zrozumcie, jak przebiegli są złodzieje, jak wykorzystują samotność i każdą inną słabość, jaką znajdą. Są w tym dobrze wyszkoleni. Wasi starsi bliscy nie są odporni tylko dlatego, że są wykształceni, inteligentni lub znają się na finansach. Oszuści uderzają w emocje — np. mówią: „to nagły wypadek, dzwoni twój wnuk”.

Czytaj też: Sprawdź, co ChatGPT wie o tobie — i jak sprawić, by o tobie zapomniał

Sztuczna inteligencja i deepfake

Dotychczas zdarzało się, że seniorzy nie dawali się nabrać na telefon „z nagłym wypadkiem”, bo nie rozpoznawali głosu rzekomego krewnego. Dziś, dzięki AI i technologii deepfake, oszust może naśladować głos prawdziwego członka rodziny, pobierając go z mediów społecznościowych lub innego źródła. To przerażająca perspektywa.

Każda rodzina mająca starszą osobę powinna być świadoma tej nowej taktyki, jednej z wielu, które służą do wyłudzania miliardów od seniorów w USA i na całym świecie.

Historie o okradaniu starszych ludzi są powszechne. Jeśli masz bliską osobę w podeszłym wieku — edukuj się. Wierzymy, że rodzina może skuteczniej przeciwdziałać wyłudzeniom niż ogólna edukacja skierowana do seniorów. Niektórzy starsi nie korzystają z internetu. Inni uważają, że im to się nie przydarzy — są zbyt mądrzy. Część nie ma żadnej świadomości, że są celem i jak łatwo mogą zostać oszukani.

W tym czasie, gdy temat nadużyć wobec seniorów trafia do debaty publicznej, każdy, kto ma starszego bliskiego, powinien zdobyć najnowsze informacje o metodach oszustów. Rozmowa twarzą w twarz, własnymi słowami, może podnieść świadomość seniora i uczynić z ciebie wiarygodne źródło ostrzeżeń.