Nowy komputer z systemem Windows, który dostałeś na święta, powinien działać bez zarzutu. W końcu jeszcze go nie zaśmieciłeś żadnym oprogramowaniem, prawda? Niestety, producenci sprzętu coraz częściej instalują na komputerze “darmowe oprogramowanie”, którego nie chciałeś i nie zamawiałeś. To tzw. bloatware.
Co to jest bloatware?
Bloatware, nazywany również crapware lub shovelware, jest niechciane i często niepotrzebne programy preinstalowane przez producentów na nowych komputerach lub urządzeniach. Zajmują miejsce na dysku, spowalniają działanie systemu i często są trudne do usunięcia.
Dlaczego jednak producenci decydują się na instalowanie takich aplikacji, wiedząc, że klientom raczej nie przypadną one do gustu? Okazuje się, że bloatware rekompensuje cenę super-tanich komputerów na półkach sklepowych.
Pamiętam, jak kupowałem komputer kilka miesięcy temu. Wydawało mi się, że zapłaciłem dobre pieniądze – nieco ponad 3000 zł za nowoczesnego i szybkiego laptopa Acer. Okazało się jednak, że miał sporo bloatware’u.
Trendy: Cyberbezpieczeństwo 2024
Po zrobieniu researchu okazało się, że Acer, chcąc sprzedać laptopa za nieco ponad 3000 zł, zawarł kilka atrakcyjnych finansowo – dla siebie – umów z twórcami oprogramowania. Na pulpicie systemu było co najmniej 12 ikon zbędnego, bezwartościowego oprogramowania. Po otwarciu panelu sterowania i uruchomieniu funkcji “Odinstaluj program” zauważyłem, że było ich jeszcze więcej. Odinstalowanie wszystkich narzędzi zajęło dobre dwie godziny.
Usuwanie bloatware. Jak zrobić to raz a dobrze?
W wielu procedurach odinstalowywania, okna dialogowe miały ogromne przyciski, które mówiły “Odinstaluj i zdobądź PC X” lub coś podobnego. Jeśli tylko bezmyślnie klikaliśmy w miejscu, gdzie był widoczny przycisk, odinstalowanie mogło zadziałać – ale coś innego było instalowane na miejscu poprzedniego bloatware’u.
Musiałem uważnie szukać drobnego druku na oknach dialogowych, które mówiły “Tylko usuń” lub coś podobnego. Pułapki i sztuczki były wszędzie.
Polecane narzędzia do usuwania bloatware’u
Poniższe narzędzia wykrywają oprogramowanie bloatware, ale mogą nie automatyzować usuwania – w takim przypadku nadal musisz przejść przez normalny proces odinstalowywania, który może być pełen sztuczek i pułapek. Niektóre działają lepiej, inne gorzej, ale ostatecznie dużo zależy od twojej silnej woli i cierpliwości.
Aplikacja, która pomaga usuwać bloatware, i z której sam skorzystałem to:
AVG TuneUp 2023 (ok. 152 zł)
Co konkretnie zapewnia to narzędzie? W cenie 152 zł otrzymujesz kompletny pakiet, który nie tylko pozwala pozbyć się bloatware’u, ale także:
- Automatycznie aktualizuje aplikacje, aby zmaksymalizować wydajność i bezpieczeństwo
- Czyści stare lub uszkodzone dane przeglądarki z ponad 25 przeglądarek, aby zwolnić miejsce i pomóc zatrzymać awarie przeglądarki
- Defragmentuje dysk twardy i rejestr, naprawia uszkodzone pliki, usuwa uszkodzone skróty i nie tylko
- Zwalnia miejsce na dysku, usuwając ukryte pliki tymczasowe zatykające dysk twardy
Jeśli chodzi o bloatware, TuneUp oferuje pakiet optymalizacji pracy komputera.
W tym pakiecie jest nie tylko usuwanie niechcianego oprogramowania, ale także czyszczenie rejestru i wyłączanie aplikacji startowych, które spowalniają proces uruchamiania systemu. Narzędzie jest szczególnie przydatne dla osób, które nie mają zbyt dużego doświadczenia w wykonywaniu tego typu zadań.
→ Kup oprogramowanie AVG TuneUp 2023 Multi-Device (licencja od razu na 10 urządzeń)
Pozostałe programy, które polecamy do usuwania niechcianego oprogramowania z komputera:
Windows10Debloater
To darmowe narzędzie typu open-source, które używa skryptów PowerShell do efektywnego usuwania zbędnych aplikacji z komputerów z systemem Windows 10 lub 11. Ma prosty interfejs użytkownika, który pozwala użytkownikom usunąć cały bloatware z Windows 10 jednym kliknięciem.
BloatBox
Również narzędzie open-source. BloatBox może usunąć wszystkie preinstalowane aplikacje z Windows 10 i 11, w tym kafelki menu Start i aplikacje Microsoftu, takie jak OneDrive czy OneNote. Początkowo został opracowany jako dodatek do narzędzia prywatności Windows 10, a później stał się samodzielną aplikacją.
SlimCleaner Free
To narzędzie oferuje unikalne podejście, oceniając aplikacje na podstawie opinii użytkowników. Używa bazy danych informacji crowdsourcingowych do automatycznego wykrywania i usuwania bloatware. SlimCleaner obejmuje również dodatkowe funkcje, takie jak czyszczenie rejestru i narzędzie do czyszczenia przeglądarki.
Revo Uninstaller
Oferuje intuicyjny sposób na usuwanie aplikacji bezpośrednio z pulpitu. Jego tryb Hunter pozwala na odinstalowanie oprogramowania z jego okna lub ikony na pasku zadań, co jest świetnym sposobem na usunięcie aplikacji, które uruchamiają się automatycznie i nie oferują własnej opcji odinstalowania.
Bloatware. Przydatne porady i dodatkowe informacje
1. Czy bloatware występuje na smartfonach?
Tak, ale to przede wszystkim problem telefonów z Androidem. Smartfony Apple’a są wolne od tego rodzaju aplikacji.
Zobacz wideo: usuwanie bloatware na smartfonie (Androd)
2. Czy to faktycznie wyłącznie niechciane aplikacje?
Tak. Norton w materiale “Bloatware: What it is & how to spot and remove it” wyjaśnia, że bloatware jako potencjalnie niechciane aplikacje, które są często preinstalowane przez producentów i dostawców jako forma marketingu. Artykuł podkreśla, że bloatware jest subiektywnym terminem, gdyż niektórzy konsumenci mogą znajdować wartość w preinstalowanym oprogramowaniu. Niemniej zdecydowana większość nie chce takiego oprogramowania i jest ono niepożądane.
Dodatkowo, badanie użytkowników przedstawione w tym artykule pokazuje, że 40% respondentów używa 0–5 aplikacji bloatware, a 35% używa 6–10 takich aplikacji.
3. Jak dużo urządzeń sprzedawanych jest z oprogramowaniem tego typu?
ACM Digital Library w materiale “Pleasure or pain? An evaluation of the costs and utilities of bloatware applications in android smartphones” omawia, jak wiele urządzeń elektronicznych sprzedawanych jest z niechcianymi aplikacjami, które zapewniają dodatkowy strumień przychodów dla producentów urządzeń, ale obniżają wartość zakupionych urządzeń dla konsumentów.
4. Czy bloatware w smartfonach to problem z prywatnością?
Badanie Springera “Smartphone Bloatware: An Overlooked Privacy Problem” skupia się na problemach prywatności i bezpieczeństwa związanych z bloatware w smartfonach. Jest tam również porównanie z wcześniejszymi badaniami, które koncentrowały się na kwestiach użyteczności.
Autor: Jacek Kawik, dziennikarz Vault-Tech.pl
Jacek Kawik jest web developerem i inżynierem oprogramowania, który uwielbia pisać o technologii. Niezależnie od tego, czy są to porady i wskazówki dotyczące systemu Windows, czy szczegółowe przewodniki dotyczące tworzenia aplikacji, Kawik wykorzystuje swoje praktyczne doświadczenie i umiejętności techniczne do tworzenia artykułów, które mogą pomóc w rozwiązaniu trudnych problemów.
Czytaj również:
Redaktorzy Vault-Tech.pl samodzielnie wybierają, recenzują i polecają produkty. Jeśli kupujesz za pośrednictwem linków partnerskich, możemy otrzymywać prowizje ze sprzedaży, dzięki którym serwis jest rozwijany.