Nowy komputer z systemem Windows, który dostałeś na święta, powinien działać bez zarzutu. W końcu jeszcze go nie zaśmieciłeś żadnym oprogramowaniem, prawda? Niestety, producenci sprzętu coraz częściej instalują na komputerze „darmowe oprogramowanie”, którego nie chciałeś i nie zamawiałeś. To tzw. bloatware.
Co to jest bloatware?
Bloatware, nazywany również crapware lub shovelware, jest niechciane i często niepotrzebne programy preinstalowane przez producentów na nowych komputerach lub urządzeniach. Zajmują miejsce na dysku, spowalniają działanie systemu i często są trudne do usunięcia.
Dlaczego jednak producenci decydują się na instalowanie takich aplikacji, wiedząc, że klientom raczej nie przypadną one do gustu? Okazuje się, że bloatware rekompensuje cenę super-tanich komputerów na półkach sklepowych.
Postrzegaj wszelkie dodatkowe narzędzia instalowane na urządzeniach firmowych jako potencjalny problem, zwłaszcza te dodane przez producentów. To bloatware, który niepotrzebnie utrudnia pracę menedżerów ds. IT, ale też użytkowników
Dr Joel Snyder, uznany na arenie międzynarodowej ekspert ds. bezpieczeństwa z 30-letnim doświadczeniem
Pamiętam, jak kupowałem komputer kilka miesięcy temu. Wydawało mi się, że zapłaciłem dobre pieniądze – nieco ponad 3000 zł za nowoczesnego i szybkiego laptopa Acer. Okazało się jednak, że miał sporo bloatware’u.
Trendy: Cyberbezpieczeństwo 2024
Po zrobieniu researchu okazało się, że Acer, chcąc sprzedać laptopa za nieco ponad 3000 zł, zawarł kilka atrakcyjnych finansowo – dla siebie – umów z twórcami oprogramowania. Na pulpicie systemu było co najmniej 12 ikon zbędnego, bezwartościowego oprogramowania. Po otwarciu panelu sterowania i uruchomieniu funkcji „Odinstaluj program” zauważyłem, że było ich jeszcze więcej. Odinstalowanie wszystkich narzędzi zajęło dobre dwie godziny.
Usuwanie bloatware. Jak zrobić to raz a dobrze?
W wielu procedurach odinstalowywania, okna dialogowe miały ogromne przyciski, które mówiły „Odinstaluj i zdobądź PC X” lub coś podobnego. Jeśli tylko bezmyślnie klikaliśmy w miejscu, gdzie był widoczny przycisk, odinstalowanie mogło zadziałać – ale coś innego było instalowane na miejscu poprzedniego bloatware’u.
Musiałem uważnie szukać drobnego druku na oknach dialogowych, które mówiły „Tylko usuń” lub coś podobnego. Pułapki i sztuczki były wszędzie.
Polecane narzędzia do usuwania bloatware’u
Poniższe narzędzia wykrywają oprogramowanie bloatware, ale mogą nie automatyzować usuwania – w takim przypadku nadal musisz przejść przez normalny proces odinstalowywania, który może być pełen sztuczek i pułapek. Niektóre działają lepiej, inne gorzej, ale ostatecznie dużo zależy od twojej silnej woli i cierpliwości.
Aplikacja, która pomaga usuwać bloatware, i z której sam skorzystałem to:
AVG TuneUp 2023 (ok. 152 zł)
Co konkretnie zapewnia to narzędzie? W cenie 152 zł otrzymujesz kompletny pakiet, który nie tylko pozwala pozbyć się bloatware’u, ale także:
- Automatycznie aktualizuje aplikacje, aby zmaksymalizować wydajność i bezpieczeństwo
- Czyści stare lub uszkodzone dane przeglądarki z ponad 25 przeglądarek, aby zwolnić miejsce i pomóc zatrzymać awarie przeglądarki
- Defragmentuje dysk twardy i rejestr, naprawia uszkodzone pliki, usuwa uszkodzone skróty i nie tylko
- Zwalnia miejsce na dysku, usuwając ukryte pliki tymczasowe zatykające dysk twardy
Jeśli chodzi o bloatware, TuneUp oferuje pakiet optymalizacji pracy komputera.
W tym pakiecie jest nie tylko usuwanie niechcianego oprogramowania, ale także czyszczenie rejestru i wyłączanie aplikacji startowych, które spowalniają proces uruchamiania systemu. Narzędzie jest szczególnie przydatne dla osób, które nie mają zbyt dużego doświadczenia w wykonywaniu tego typu zadań.
→ Kup oprogramowanie AVG TuneUp 2023 Multi-Device (licencja od razu na 10 urządzeń)
Pozostałe programy, które polecamy do usuwania niechcianego oprogramowania z komputera:
Windows10Debloater
To darmowe narzędzie typu open-source, które używa skryptów PowerShell do efektywnego usuwania zbędnych aplikacji z komputerów z systemem Windows 10 lub 11. Ma prosty interfejs użytkownika, który pozwala użytkownikom usunąć cały bloatware z Windows 10 jednym kliknięciem.
BloatBox
Również narzędzie open-source. BloatBox może usunąć wszystkie preinstalowane aplikacje z Windows 10 i 11, w tym kafelki menu Start i aplikacje Microsoftu, takie jak OneDrive czy OneNote. Początkowo został opracowany jako dodatek do narzędzia prywatności Windows 10, a później stał się samodzielną aplikacją.
SlimCleaner Free
To narzędzie oferuje unikalne podejście, oceniając aplikacje na podstawie opinii użytkowników. Używa bazy danych informacji crowdsourcingowych do automatycznego wykrywania i usuwania bloatware. SlimCleaner obejmuje również dodatkowe funkcje, takie jak czyszczenie rejestru i narzędzie do czyszczenia przeglądarki.
Revo Uninstaller
Oferuje intuicyjny sposób na usuwanie aplikacji bezpośrednio z pulpitu. Jego tryb Hunter pozwala na odinstalowanie oprogramowania z jego okna lub ikony na pasku zadań, co jest świetnym sposobem na usunięcie aplikacji, które uruchamiają się automatycznie i nie oferują własnej opcji odinstalowania.
Bloatware. Przydatne porady i dodatkowe informacje
1. Czy bloatware występuje na smartfonach?
Tak, ale to przede wszystkim problem telefonów z Androidem. Smartfony Apple’a są wolne od tego rodzaju aplikacji.
Zobacz wideo: usuwanie bloatware na smartfonie (Androd)
2. Czy to faktycznie wyłącznie niechciane aplikacje?
Tak. Norton w materiale „Bloatware: What it is & how to spot and remove it” wyjaśnia, że bloatware jako potencjalnie niechciane aplikacje, które są często preinstalowane przez producentów i dostawców jako forma marketingu. Artykuł podkreśla, że bloatware jest subiektywnym terminem, gdyż niektórzy konsumenci mogą znajdować wartość w preinstalowanym oprogramowaniu. Niemniej zdecydowana większość nie chce takiego oprogramowania i jest ono niepożądane.
Dodatkowo, badanie użytkowników przedstawione w tym artykule pokazuje, że 40% respondentów używa 0–5 aplikacji bloatware, a 35% używa 6–10 takich aplikacji.
3. Jak dużo urządzeń sprzedawanych jest z oprogramowaniem tego typu?
ACM Digital Library w materiale „Pleasure or pain? An evaluation of the costs and utilities of bloatware applications in android smartphones” omawia, jak wiele urządzeń elektronicznych sprzedawanych jest z niechcianymi aplikacjami, które zapewniają dodatkowy strumień przychodów dla producentów urządzeń, ale obniżają wartość zakupionych urządzeń dla konsumentów.
4. Czy bloatware w smartfonach to problem z prywatnością?
Badanie Springera „Smartphone Bloatware: An Overlooked Privacy Problem” skupia się na problemach prywatności i bezpieczeństwa związanych z bloatware w smartfonach. Jest tam również porównanie z wcześniejszymi badaniami, które koncentrowały się na kwestiach użyteczności.
Autor: Jacek Kawik, dziennikarz Vault-Tech.pl
Jacek Kawik jest web developerem i inżynierem oprogramowania, który uwielbia pisać o technologii. Niezależnie od tego, czy są to porady i wskazówki dotyczące systemu Windows, czy szczegółowe przewodniki dotyczące tworzenia aplikacji, Kawik wykorzystuje swoje praktyczne doświadczenie i umiejętności techniczne do tworzenia artykułów, które mogą pomóc w rozwiązaniu trudnych problemów.
Czytaj również:
Redaktorzy Vault-Tech.pl samodzielnie wybierają, recenzują i polecają produkty. Jeśli kupujesz za pośrednictwem linków partnerskich, możemy otrzymywać prowizje ze sprzedaży, dzięki którym serwis jest rozwijany.